Skip navigation MENU

Geplaatst op 01-09-2020 in Nieuwsarchief.

Zo check je makkelijk en snel de kwaliteit van je PTA voor komend jaar

Hoe evalueer je snel je Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) aan de hand van de data van eerdere jaren?

De Onderwijs Analyse App helpt je daarbij.

Allereerst maar even de resultaten. In het PTA-overzicht zie je het hoogste, laagste en gemiddelde cijfer van een toets, hoeveel leerlingen onvoldoendes hebben gehaald en kan je daarnaast de standaarddeviatie aanzetten. Onderaan vind je de stappen om bij dit PTA-overzicht te komen.

Drie tips voor het waarborgen van de kwaliteit van je PTA. Dat kan snel en makkelijk!

Tip 1: Controleer of de resultaten aansluiten bij jullie keuzes voor het PTA.

Binnen een vak zijn bepaalde onderwerpen en toetsvormen altijd moeilijker dan andere. Als vakdocent heb je meestal wel een idee om welke onderwerpen en toetsvormen het gaat. Bij het opstellen van het PTA pas je daarom soms een weging toe, zodat bijvoorbeeld toetsen die voor alle leerlingen moeilijk zijn niet meteen zwaar drukken op het gemiddelde cijfer.

Figuur 1 Onderwijs Analyse App > Cijfers > PTA analyse (selecteer dan Studie en Vak)

Bekijk in de kolom % Onvoldoende hoeveel leerlingen een onvoldoende behaald hebben op deze toetsen. Passen de verschillen in onvoldoendes tussen toetsen bij de weging die jouw vaksectie aan de toetsen gegeven heeft? Met andere woorden: klopt jullie beeld van wat moeilijker en gemakkelijker is? Zo niet, dan is dat misschien iets om volgend jaar te heroverwegen!

Dus: Gebruik het % Onvoldoende om een snel te controleren of jullie de juiste keuzes gemaakt hebben bij het opstellen van het PTA.

Tip 2: Bekijk of alle toetsen voldoende bijdragen aan het SE-cijfer.

Bij het beoordelen van de kwaliteit van een PTA speelt het principe discriminerend vermogen een sleutelrol: de mate waarin een toets bijdraagt aan het onderscheiden van de betere, zwakkere en gemiddelde leerlingen.

Figuur 2 Onderwijs Analyse App > Cijfers > PTA analyse (selecteer dan Studie en Vak)

In bovenstaand voorbeeld zien we een toets waarbij alle leerlingen een voldoende behaald hebben (hier omgerekend naar een 6,6). Het discriminerend vermogen op deze toets is 0: er wordt geen onderscheid gemaakt tussen leerlingen. Voor de berekening van het SE-cijfer had deze toets net zo goed niet afgenomen kunnen worden. Misschien betreft het een opdracht die alleen ingeleverd hoeft te worden en waarvoor het überhaupt niet de bedoeling was om een cijfer te geven. Bespreek dan binnen de vaksectie hoe wenselijk het is dat dit onderdeel van het PTA is.

Het komt ook voor dat de cijfers op een toets juist sterk uiteenlopen; de cijferspreiding is dan hoog. Dat kan verschillende oorzaken hebben:

  • De toets sluit niet goed aan op de stof. Ga na of de stof voldoende aan bod gekomen is. Was er sprake van overmacht (bijvoorbeeld lesuitval) of is er te weinig ruimte in het curriculum voor dit onderdeel?
  • De toets sluit niet goed aan de eindtermen. Controleer of de vragen representatief, valide en betrouwbaar zijn voor de eindtermen.
  • De toets was van tevoren bij (een aantal) leerlingen al bekend. Zij hebben veel hogere cijfers behaald dan de rest. Ga na of dat het geval kan zijn geweest en zorg voor komend jaar voor een nieuwe toets.
  • Bij een aantal leerlingen is een 1 geregistreerd, omdat ze de toets niet gemaakt hebben terwijl de andere leerlingen gemiddeld gescoord hebben.

Dus: Gebruik de cijferspreiding om te zien wat de toegevoegde waarde van een toets is.

Tip 3: Check of de resultaten in balans zijn.

Je zou graag willen dat de resultaten over het hele PTA min of meer vergelijkbaar zijn. Het SE-cijfer wordt immers berekend over de resultaten op de afzonderlijke PTA-toetsen. Als de PTA-cijfers van leerlingen sterk uiteenlopen, dan gaat het SE-cijfer al snel op willekeur lijken.

Naast het % Onvoldoende en de standaarddeviatie is het raadzaam om (steekproefsgewijs) de cijfers van individuele leerlingen na te lopen op grote verschillen, zeker als het aantal onvoldoendes of de standaarddeviatie voor een toets afwijkend is. Gebruik hiervoor de detailtabel PTA Kolomoverzicht. Een steekproef van ongeveer 12 leerlingen per vak zou voldoende moeten zijn. Kies er een aantal die gemiddeld een laag, gemiddeld en hoog SE-cijfer hebben behaald.

Dus: Met een klein verdiepend onderzoek op groeps- en individueel niveau, borg je dat je PTA een stabiel beeld geeft.

Hier vind je het PTA-overzicht!

Je vindt de PTA Analyse onder het tabblad Cijfers in de Onderwijs Analyse App.

  • Selecteer de studie en het vak dat je wilt analyseren.
  • Kies vervolgens bij de optie ‘Kies detailtabel’ rechtsboven de tabel voor de optie ‘Kolomoverzicht’ of ‘Statistiek’.
  • Gebruik de knop “Toon alleen PTA kolommen” om alleen de PTA-toetsen in beeld te brengen.
  • Via de tandwiel-knop kun je onder andere de standaarddeviatie in beeld brengen en de statistieken uitsplitsen naar hoofddocent of groep, of deze selectie juist uitzetten zodat je alle leerlingen van hetzelfde leerjaar als één groep ziet.
  • Gebruik de draaiknop om de Kolomomschrijving in beeld te brengen. In de Kolomomschrijving heb je ruimte om duidelijke omschrijvingen te geven aan de toetsen, zodat je resultaten direct kunt relateren aan onderwerpen, toetsvormen en de relatie met het CE. De toetsnamen in bovenstaande voorbeelden komen overeen met de onderwerpen in het Examenprogramma, zodat exact duidelijk is welke inhoud getoetst is.

Krijg je jouw PTA op deze manier niet goed in beeld? Dan is het PTA misschien niet helemaal goed ingericht in Magister. Je applicatiebeheerder kan je verder helpen aan de hand van de beheerdershandleiding MMP.

Veel succes! Heb je vragen?